Воскресенье, 9 февраля, 2025

Стихи о Байкале

Новые переводы

Леонид ПРОКОПЬЕВ – Үөс ХОРУОЛ 

 

Посвящается офтальмологу

Марине Анатольевне Шантуровой

 

 

Байкалы мин көрүөм

Уйгулаах-быйаҥнаах “Баай Күөлүм”,

Олохпун уурдарбыт мин күөнүм,

Күлүмнүүр нэлэмэн Байкалым,

Күндүлээх-маанылаах байҕалым.

 

Харахпын астарбын мин кэлиэм,

Ол кэннэ дойдубар эргиллиэм.

Хараҥа, күнэ суох сиргэ мин

Хаайтаран, хорҕойон сытабын…

 

Өбүгэм дойдута, туох ааттаах

Тыалынан-күүһүнэн көрүстүҥ?

Көрдөрүүй эн миэхэ ол аптаах,

Баҕалаах байҕалым көстүүтүн.

 

Мин манна хараҕым сырдыаҕа,

Им балай тумана ааһыаҕа,

Күн сирин көрүөҕүм иккистээн,

Дьылҕабар махтаныам мин кистээн.

 

Я увижу Байкал

Озеро желаний, глубокое, большое,

Что предки называли “Озеро Благое” –

Как увижу мир, приду к тебе, родное,

Только лишь потом – на родину лесную.

 

Озеро, играющее солнечной волною,

Озеро мечты моей – сверкающий Байкал,

Ты встречи ждешь со мной, слепым, весною,

Как долго я той встречи ожидал!

 

Ты, предков земля, что же так

Встречаешь ветрами меня?

Окажи волшебство просто так,

Исцели и прозри мне глаза.

 

Я жду, что здесь откроются глаза мои,

Развеется туман и мгла с очей моих,

Увижу я, Байкал, луга, леса твои,

Спасибо, Боже, за посланников твоих!

 

***

Өбүгэм дойдута, Байкалым,

Эн миигин билбэтиҥ быһылаах,

Атыны күүппүккүн, байҕалым,

Кэлбитим эйиэхэ кынаттаах.

Кэлбитим эйиэхэ эрэллээх,

Туруктаах, махталлаах, эйэлээх,

Онтон эн балайдыы ыыппытыҥ,

Бадаҕа оччоҕо сыыспытыҥ…

Байкалга, былыргы дойдубар,

Сиэттэрэн эргиллэн кэлэммин,

Харахпын эмтиир бырааспар

Туттардым эрэлбин – эйиэхэ.

Түннүккэ чугаһаан мин көрдүм

Үп-үрүҥ күн сирин омоонун:

Ким эрэ суолунан хаамарын,

Массыына айаннаан иһэрин.

Күн сирэ үчүгэй даҕаны!

Толордуҥ эн күндү баҕаны!

Харахпын эн астыҥ, эмтээтиҥ,

Төннөрүҥ аан дойду кэрэтин!

Мин көрдүм илэ байҕалбын –

Сүрэхтиин тардыстар Байкалбын,

Мин ыллым эн күүстээх алгыскын,

Эмчиппэр тиэрдэбин махталбын!

Өбүгэм дойдута, Байкалым,

Сырдык да долгуннаах байҕалым,

Дьиктилээх-алыптаах тапталым,

Эйиэхэ алгыстаах махталым.

Байҕал уутунуу ыраас буол!

Күн сырдыгыныы сылаас буол!

Таас хайатыныы чэбидик буол!

Ала тойоннуу көҥүл буол!

 

***

Моих предков земля –

Великий Байкал,

Или ты не меня

А другого ли ждал?

Я ведь жаждал тебя,

А ты – наповал!

Я тогда от тебя

Слепым уезжал…

Я вернулся к тебе,

Мой Великий Байкал,

Врачевателю я

Себя передал.

А потом повернулся к окну,

Увидеть мир я рискнул.

Кто-то ходит, я вижу его,

Машины едут – ого!

Так прекрасен солнца мир!

Вам спасибо, мой кумир!

Вы открыли мне глаза,

Это точно чудеса!

И увидел, как желал,

Свой любимый я Байкал,

И напутствие я получил,

“Спасибо”, – вам говорил!

Родина предков – Байкал

Отражением солнца сверкал.

Это оно волшебство –

Врача моего мастерство.

Будьте чисты как Байкал,

Еще бы я вам пожелал:

Будьте теплы как лучи,

Свободны как звезды в ночи!

 

Вокзалга, байҕалга, Байкалга!

Сипсийэр, күлүмнүүр, тыынар

Байкалым хатыҥнаах чараҥа.

Угуйар, абылыыр, ыҥырар

Байкалым… – харахпар хараҥа…

 

Тулуйуом, доҕоруом, кэтэһиэм,

Эмтэнии ыарыытын мин ааһыам,

Ол онно мин хайаан да тиийиэм,

Эйиэхэ – Байкалым, атаһым!

 

Сүүрдүбүт, доҕор, вокзалга!

Түргэнник тиийиэххэ Байкалга!

Айылҕам чэлгийэн турара…

Көрүөххэ, саныахха кэрэ да…

 

На вокзал, на Байкал, на Байкал!

Шепчет, цветет и дышит

Березовая роща у Байкала.

Зовет, говорит и слышит

Но глазах – темнота застряла…

 

Потерплю, дружок, подожду,

И лечения боль я пройду,

До тебя всё равно я дойду,

Мой Байкал, я пойду, я приду!

 

Побежим, дружок, на вокзал!

Добежим скорей на Байкал!

Где водица чиста и свежа…

Где природа хрупка и нежна…

 

Перевод с якутского Ираиды Поповой

Предыдущая статья
Следующая статья
РЕДАКЦИЯ
РЕДАКЦИЯ
Литературно-художественный и общественно-политический журнал. Издается с 1956 года.

Читайте также

Популярное

100 лет со дня рождения Гаврила Гавриловича Окорокова

К юбилею ученого, литературного критика, педагога ЯГУ-СВФУ Гаврила Гавриловича Окорокова (1925 – 1990) И.Г. Семенова, В.Г....